Przedstawiamy kilka najpopularniejszych mitów na temat odżywiania przyszłych mam.
Dieta kobiety ciężarnej ma wpływ na nawyki żywieniowe i zdrowie dziecka – FAKT
Bardzo istotne dla prawidłowego rozwoju dziecka jest to, jak odżywia się jego mama. Ważna jest zarówno ilość, jak i jakość spożywanych posiłków. Wiele badań pokazuje, że dzieci otyłych matek spożywających fast foody i inne pokarmy wysoko przetworzone mają nieodpowiednie nawyki żywieniowe i nadmierny apetyt - jest to prawdopodobnie związane z zaburzeniem regulacji ośrodka głodu i sytości, który reguluje ochotę na jedzenie.
Kobieta w ciąży może jeść to, na co ma ochotę, a dziecko przyswoi tylko te składniki, których mu brakuje – MIT
Dziecko pobiera do swojego organizmu wszystkie składniki, które matka przyjmuje - zarówno te dobre, jak i złe. Właśnie dlatego musisz zwrócić szczególną uwagę na to co jesz. Dieta przyszłej mamy powinna być pełnowartościowa, bez konserwantów, sztucznych dodatków i używek.
Kobieta w ciąży powinna jeść za dwoje – MIT
Kobieta w ciąży powinna jeść dla dwojga, a nie za dwoje. Dieta kobiety ciężarnej powinna być pełnowartościowa, zbilansowana, odpowiednio dobrana pod indywidualne preferencje smakowe. Kaloryczność posiłków w I trymestrze nie musi być większa niż dotychczas (wyjątkiem są kobiety, które przed ciążą były niedożywione). Zalecane jest zwiększenie kaloryczności posiłków dopiero w kolejnych trymestrach – energetyczność diety powinna wzrosnąć o 360 kcal w II trymestrze, a w III trymestrze o 475 kcal.
Przykład posiłku o wartości około 475 kcal:
- 2 kromki pieczywa pełnoziarnistego z masłem
- kilka liści sałaty/garść rukoli lub roszponki
- 2 plastry półtłustego sera białego
- pomidor lub ogórek
- sałatka: 3 różyczki gotowanych brokułów, 1/2 jajka, łyżeczka pestek słonecznika, garść pomidorków koktajlowych, łyżeczka oliwy
Kobieta w ciąży powinna unikać surowych ryb, mięsa, jaj i niektórych serów – FAKT
W czasie ciąży należy unikać pokarmów takich jak: sery pleśniowe, camembert, ser feta - mogą być źródłem listerii (bakterii). Kobiety w ciąży są około 20 razy bardziej podatne na wystąpienie listeriozy niż pozostałe osoby dorosłe.
Z diety przyszłej mamy należy wyeliminować także: produkty z niepasteryzowanego mleka (oscypki), surowe jaja, surowe lub niedogotowane mięso (tatar, szynka parmeńska), sushi z surowymi rybami, ostrygi.
Kobiety w ciąży powinny zrezygnować z mleka, aby zmniejszyć ryzyko alergii u dziecka - MIT
Aktualnie nie ma jednoznacznych dowodów mówiących o związku między spożywaniu mleka przez kobietę ciężarną a zwiększonym ryzykiem wystąpienia alergii u dziecka. Mleko, a w szczególności przetwory mleczne są dobrym źródłem białka, wapnia, a także witamin z grupy B. Eliminacja mleka i produktów mlecznych jest wskazana jedynie w przypadku alergii lub nietolerancji pokarmowej stwierdzonej u matki. W takim przypadku należy skontaktować się z lekarzem prowadzącym oraz dietetykiem w celu ustalenia odpowiednich zamienników mleka i zaplanowaniu pełnowartościowej diety.
Kobieta w ciąży nie może być na diecie wegetariańskiej – MIT
Amerykańskie Stowarzyszenie Dietetyczne (American Dietetic Association) podkreśla, że prawidłowo zaplanowana dieta wegetariańska, w tym ścisła wegetariańska (wegańska) jest zdrowa, pokrywa dzienne zapotrzebowanie na składniki odżywcze, witaminy i minerały. Dieta wegetariańska może przynosić korzyści zdrowotne, zapobiegać chorobom, a nawet leczyć. Dobrze zbilansowana dieta wegetariańska jest bezpieczna i może być stosowana na każdym etapie życia – u niemowląt, dzieci, młodzieży, osób dorosłych, w trakcie ciąży, laktacji oraz u sportowców.
Kobieta w ciąży nie może pić kawy - MIT
Prawdą jest, że w czasie ciąży należy ograniczyć spożycie kawy, ale nie trzeba z niej całkowicie rezygnować. Jeśli kawa jest Twoim ulubionym napojem, a wypita rano daje Ci energię na cały dzień, to nie rezygnuj z tej przyjemności. Pamiętaj jednak, aby nie spożywać innych produktów, które zawierają znaczne ilości kofeiny, takie jak napoje gazowane typu cola, napoje energetyzujące czy duże ilości czekolady. Maksymalna dzienna dawka kofeiny nie powinna przekraczać 200-300 mg, co odpowiada 2-3 filiżankom kawy.
Okazjonalna lampka wina czy małe piwo nie zaszkodzi – MIT
Alkohol jest bezwzględnie przeciwwskazany u kobiet w ciąży. Ta toksyczna substancja przenika przez łożysko do krwiobiegu płodu - prowadzi do jego niedotlenienia i upośledzenia. Alkohol ma szczególnie niebezpieczny wpływ na mózg rozwijającego się w dziecka - powoduje trwałe uszkodzenia. Spożywanie alkoholu przez kobiety ciężarne może przyczynić się do poronienia lub przedwczesnego porodu.
W ciąży niezbędna jest suplementacja – FAKT
Podczas ciąży wzrasta zapotrzebowanie na niektóre składniki diety, które trudno dostarczyć tylko i wyłącznie z pożywienia, dlatego konieczne jest przyjmowanie suplementów diety.
Najważniejsze witaminy i minerały to:
- kwas foliowy - szczególnie ważny w pierwszych tygodniach ciąży; Zaleca się przyjmowanie kwasu foliowego co najmniej 6 tygodni przed planowaną ciążą. Foliany zapobiegają przedwczesnym porodom, a także zmniejszają ryzyko wystąpienia wad cewy nerwowej u dziecka.
- witamina D3 - ma szereg funkcji, a jedna z ważniejszych to regulacja gospodarki wapniowo-fosforanowej i lepsze wchłanianie wapnia przez płód; Odpowiednia podaż witaminy D3 wpływa pozytywnie zarówno na układ szkieletowy dziecka, jak i zmniejsza utratę wapnia z kości matki. Kobiety ciężarne należą do grupy zwiększonego ryzyka niedoboru witaminy D3.
- kwasy omega-3 - szczególnie ważny jest kwas DHA, który jest głównym budulcem mózgu i warunkuje jego prawidłowy rozwój i funkcjonowanie.
- żelazo - jest niezbędne do produkcji krwinek czerwonych, a także wpływa na prawidłowy rozwój odporności u płodu; W ciąży zapotrzebowanie na żelazo wzrasta o połowę.
- jod - bierze udział przede wszystkim w produkcji hormonów tarczycy; Niedobór jodu u kobiet w ciąży może być przyczyną m.in. zespołu nadaktywności ruchowej (ADHD) i zaburzeń uwagi u dziecka.
- magnez - ma wpływ na układ nerwowy i mięśniowy, a także usprawnia wchłanianie wapnia i zapewnia mocne, gęste kości.
dietetyk kliniczny w Centrum Medycznym CMP Piaseczno
Bibliografia
1. Poradnik żywienia Kobiet w ciąży, Instytut Matki i Dziecka
2. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie stosowania witamin i mikroelementów u kobiet planujących ciążę, ciężarnych i karmiących. Ginekol Pol. 5/2014, 85, 395-399